Tiki-taka - Lối Đá Từng Một Thời Làm Chủ Trời Âu

Tiki-taka về nguyên tắc có thể hiểu là lối chơi kết hợp giữa “chuyền” và “chạy”. Những đường luân chuyển bóng đa phần diễn ra ở cự ly trung bình hoặc ngắn, cầu thủ di chuyển nhanh và liên tục. Hai yếu tố này đan xen khiến đội bóng dễ dàng tạo ra đột phá và tạo lên bước ngoặt của trận đấu. Câu lạc bộ thành công nhất với chiến thuật này là FC Barcelona. Cùng Xoilac tìm hiểu thông tin chi tiết bạn nhé.

Lịch sử hình thành lối đá Tiki-taka

Cha đẻ của lối đá này là huyền thoại bóng đá Johan Cruyff. Cội nguồn tại lò đào tạo trẻ La Masia - FC Barcelona khi ông đã nỗ lực thay đổi phong cách chơi của đội bóng. Tiki-taka và Bóng đá tổng lực có phần tương đồng khi đến 7-8 cầu thủ trên phần sân đối phương, tiền đạo lui về phòng ngự còn hậu vệ lên tấn công.

Ngày nay, tất cả cầu thủ của câu lạc bộ Barcelona đều biết chơi Tiki-taka. Họ được đào tạo lối đá này ngay từ khi là một tiềm năng trẻ. Tuy nhiên hlv Sergio Batista từng lên tiếng nói rằng chiến thuật đó là sản phẩm của các vũ công Tango tuyển Argentina.

Năm 2009-2012, lối đá này như được lột xác khi cựu cầu thủ Barcelona là Pep Guardiola lên nắm quyền huấn luyện viên chính. Trong giai đoạn này, đội bóng giành đến 2 danh hiệu C1, 3 La Liga, 3 Siêu cúp Tây Ban Nha, 2 Cúp Nhà Vua, 2 chức vô địch FIFA Club WC. Đây cũng là lúc Barcelona sở hữu nhiều chân sút xuất sắc như Xavi, Messi, Busquets khiến cho đối thủ nào cũng phải dè chừng khi đối đầu.

Lịch sử hình thành lối đá Tiki-taka

Phân tích sơ đồ chiến thuật Tiki-taka

Để lối đá này phát huy khả năng tốt nhất của nó, huấn luyện viên cần lựa chọn đội hình cũng như các cầu thủ thi đấu sao cho hợp lý. Dưới đây là những phân tích chi tiết về chiến thuật này mà Xoilac tổng hợp:

Về đội hình

Đội hình lý tưởng cho Tiki-taka là 4-3-3, đôi khi có thể biến đổi thành 3-4-3 hoặc 4-1-2-3. Bên cạnh đó, việc phòng ngự tấn công của các cầu thủ phải hết sức ăn ý với nhau.

Như đã phân tích, lối đá này là kết hợp giữa chuyền và chạy. Chính vậy mà các thành viên trong đội khi không có bóng phải biết di chuyển sao cho hợp lý. Những pha bứt tốc hay những đường chuyền nhanh chóng cũng khiến cho đối thủ bất ngờ và dễ dàng bị mất sức.

Nhìn chung thì chiến thuật này cần sự co dãn phối hợp nhịp nhàng liên tục. Các cầu thủ cần hiểu nhau và bọc lót để đảm bảo cự ly đội hình. Đặc biệt phải tuân theo chỉ dẫn của huấn luyện viên.

Kiểm soát bóng Tiki-taka

Đây cũng là yếu tố quan trọng nhất để một đội bóng có thể chơi Tiki-taka. Với một chiến thuật dâng cao, nếu để mất quyền kiểm soát bóng vào chân đối phương sẽ dẫn đến một pha phản công nhanh và nguy cơ thủng lưới là rất cao.

Do đó, để thực hiện được lối đá Tiki-taka huấn luyện viên cần sở hữu một dàn cầu thủ có kỹ thuật tốt từ tiền đạo, tiền vệ đến hậu vệ. Họ có khả năng rê dắt bóng, chạy chỗ nhanh nhạy, chuyền bóng chính xác,... Đặc biệt người chơi ở vị trí giữa sân phải có nhãn quan chiến thuật tốt cũng như chân chia bài thượng thừa.

Kiểm soát bóng Tiki-taka

Ảnh hưởng của lối đá

Như đã phân tích, lối đá này thực sự được phát huy tại câu lạc bộ Barcelona dưới thời huấn luyện viên Pep Guardiola. Nó đã mang lại một thời kỳ hoàng kim cho đội bóng xứ Catalan. Chính vì vậy mà từ 2008 cho đến nay, tất cả trận đấu của Barcelona luôn có tỷ lệ cầm bóng từ 60% trở lên.

Tất cả các cầu thủ ở đây (từ đội trẻ, dự bị đến đội hình chính) đều cực kỳ nhuần nhuyễn lối chơi này. Phần lớn họ đều có thân hình khá nhỏ con nhưng kỹ thuật lại đạt đến mức thượng thừa như Gavi, Messi, Xavi, Pedri,...

Do phần lớn cầu thủ Barcelona là thành viên của đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha, chính vì vậy mà lối chơi này ảnh hưởng rất nhiều đến đội bóng này. Cụ thể năm 2010, với những David Villa, Carles Puyol, Andres Iniesta,... đã mang lại chức vô địch World Cup cho Tây Ban Nha.

Nhược điểm lối chơi Tiki-taka

Trong bóng đá hiện nay, việc cầu thủ đối phương áp sát rất nhanh và cực rát khiến lối đá này dần mất đi khả năng kiểm soát bóng. Điều này rất dễ khiến đội nhà phải nhận một pha uy hiếp khung thành.

Nếu một đội bóng muốn chơi chiến thuật này mà không sở hữu những cầu thủ đẳng cấp thì lối đá này như một con dao hai lưỡi. Chỉ cần một pha bóng mất tập trung hay dưới phong độ thì việc nhận bàn thua với đội hình dâng cao là điều hết sức dễ dàng.

Ngày nay, các đội bóng mạnh khác khi đối đầu với Tiki-taka thường xuyên sử dụng chiến thuật “xe bus 2 tầng” để đối phó. Cụ thể năm 2012, Chelsea đã đánh bại Barcelona trong khuôn khổ giải đấu Champion League.

Nhược điểm của lối đá Tiki-taka

Kết thúc

Bài viết trên đã chia sẻ cho người đọc phân tích cụ thể về chiến thuật Tiki-taka trong bóng đá 11. Hy vọng những thông tin mà Xoilac tổng hợp sẽ giúp mọi người hiểu hơn về lối đá này.